Lateralizacja – tajemnicze słowo. Może słyszycie je coraz częściej w przedszkolach, na zebraniach, przewija się między artykułami na portalach dla rodziców. Spróbuję najprościej wyjaśnić co to jest i o co w tym wszystkim chodzi. Zaczynamy!
Lateralizacja to nic innego jak dominacja stronna (dotyczy ona: oka, ucha, ręki, nogi).
Jak sprawdzić lateralizację dziecka? To bardzo proste. Każdy z Was z pewnością poradzi sobie z tym zadaniem w domu. Warto pamiętać, żeby nie tłumaczyć dziecku zbyt szczegółowo, w jakim celu będziecie teraz robić „takie dziwne rzeczy”, a poinformować go tylko, że czeka Was razem fajna zabawa. Ważną informacją jest także to, że aby mieć pewność co do wyboru dominującej części ciała dziecka, każdą próbę należy wykonać minimum trzy razy. Przygotuj kartkę i ołówek – każdą wykonaną próbę zaznaczaj jako wybór P (prawej) lub L (lewej) strony ciała.
Zacznijmy od zbadania dominacji oka. Aby sprawdzić, które oko preferuje dziecko, możecie wykonać następujące „próby-zabawy”:
• Zaglądanie przez dziurkę od klucza.
• Zabawa w pirata – przygotujcie „lunetę” z rolki po ręczniku papierowym i wypatrujcie piratów przez okno!
• Laboratorium – taką samą rolkę możecie pociąć na trzy części (powstaną trzy małe roleczki). Ustawcie je na stoliku, a pod każdą z nich połóżcie jakiś maleńki przedmiot (naklejkę, koralik, guzik, kamyczek, szpilkę). Zadaniem dziecka będzie nachylić się tak blisko, aby zajrzeć okiem, co znajduje się w „probówkach”.
• Zaczarowane kółka – przygotuj trzy kółka z kolorowego kartonu. W każdym z nich wytnij mały otworek. Losujemy kolejno kółeczka i sprawdzamy (przykładając do oka), czy widać coś przez nie (można oglądać książeczki).
Czas na sprawdzenie dominacji ucha. Przed tą próbą ja zawsze informuję dziecko, że teraz bawią się tylko nasze uszy – rączki chowamy za pleckami.
• Na stoliku przed dzieckiem kładziemy zegarek. Zadaniem Malucha jest nachylić się i posłuchać, czy zegar tyka.
• W ten sam sposób sprawdzamy czy szumi muszla przywieziona znad morza.
• Można także wykorzystać małe pudełeczko (np.: po pierścionku czy kolczykach), nakleić w środku naklejkę przedstawiającą jakieś zwierzątko i poinformować Ucznia, że w pudełku mieszka małe zwierzątko, które czasami cichutko piszczy. Musimy teraz posłuchać, czy do nas też się odezwie. W nagrodę dziecko otwiera później pudełeczko i sprawdza, kto tam mieszka.
Znamy już oko i ucho. Czas zabrać się za sprawdzenie ręki!
• W małym, zakręconym słoiczku znajdują się szklane kulki (mogą być guziki, kamyczki, ziarna kawy, surowy makaron). Prosimy dziecko aby wysypało zawartość, a następnie policzyło elementy, wrzucając je z powrotem do środka. Na koniec prosimy o powtórne zakręcenie słoiczka.
• Teraz zrobimy korale dla mamy/ babci/ siostry. Potrzebny Ci będzie kawałek sznurka oraz kilka koralików (jeśli nie masz koralików, znów najprostszym sposobem będzie wydrukowanie kółeczek oraz zrobienie w nich otworków – takie „papierowe koraliki”).
• Korale zrobione, więc teraz możemy przygotować „sklep z garnkami”. Każdy garnek musi mieć swoją pokrywkę. Bawimy się w sklep, a przy tym sprawdzamy, którą ręką dziecko nakłada pokrywki.
Uff, już prawie koniec! Zostało nam jeszcze sprawdzić dominację nogi Malucha. Zatem:
• Robimy wyścigi, kto pierwszy wyjdzie po schodach, a potem zejdzie (przy tym ćwiczeniu oczywiście koniecznie pilnujemy, aby dziecko nie zrobiło sobie krzywdy).
• Robimy „bramkę” ze zwiniętego ręcznika czy poduszek i kopiemy piłką do celu (jeśli nie masz pod ręką piłki, weź kilka arkuszy gazety, zrób kulkę i kilkakrotnie owiń taśmą klejącą).
• Bawimy się w czaple – stajemy na jednej nodze (kto wytrzyma dłużej?).
• Na podłodze tworzymy okrąg ze sznurka/ tasiemki. Informujemy dziecko, że to jest zaczarowane kółko i każdy, kto wskoczy do niego na jednej nodze, zdobywa punkt.
Gotowe. Mamy już jasny wynik (zobacz, czy przeważają na Twojej kartce kolejno P lub L). Jaka może okazać się lateralizacja Twojego dziecka?
1. LATERALIZACJA PRAWOSTRONNA – dziecko podczas każdej próby wybierało prawą część ciała (rękę, oko, ucho, nogę).
2. LATERALIZACJA LEWOSTRONNA – dziecko wybierało każdorazowo lewą część ciała.
3. LATERALIZACJA SKRZYŻOWANA – dziecko wybierało podczas prób przeciwne części ciała (np.: zdecydowanie prawą rękę i oko, a także na pewno lewą nogę i ucho).
4. LATERALIZACJA NIEUSTALONA – podczas każdej próby dziecko wybierało inną część ciała, robiło to na przemian raz prawą, raz lewą częścią ciała (np.: podczas wrzucania koralików robi to na zmianę obiema rękoma). Wybór części ciała wydaje się być wtedy losowy, przypadkowy.
To tyle. Sprawdzajcie lateralizację swoich Pociech, a ja niebawem napiszę drugą część posta. Opiszę w nim co robić w każdym z powyższych przypadków. Teraz zadanie należy do Was. Jak będziecie mieć wyniki, będziemy zastanawiać się wspólnie, co robić dalej 🙂 No to do dzieła – powodzenia! 🙂
